Yabancılar için Türkçe – -DIk / -(y)AcAk + İyelik Eki kadar / gibi

Fiil + -DIk / -(y)AcAk + İyelik Eki kadar / gibi

Fiillerin “Süre, miktar, zorluk, yoğunluk, benzerlik” gibi anlamlar ile gerçekleştiği anlamı verir.

Örnek:

Yolculuğumuz tahmin ettiğimiz kadar uzun sürmedi. (Ben yolculuğun daha uzun süreceğini düşündüm ama öyle olmadı.)
Sınav beklediğim kadar zor değildi. (Sınavı daha zor bekliyordum ama öyle olmadı.)
Bu ders sizin anlayabileceğiniz kadar kolay bir ders değil. (Bu ders sizin için oldukça zor.)
Her şey istediğim gibi oluyor. (Her şey nasıl istiyorsam öyle oluyor.)
Hayatta hiçbir şey istediğim gibi olmuyor. (İsteklerim aynı şekilde olmuyor.)
Bu işte her şey planladığım gibi oldu. (Planlarım aynı şekilde gerçekleşti.)
Beklediğimden daha kısa süre geldiniz. (Ben daha uzun sürede geleceğinizi düşündüm.)
Rahat ol. Burada istediğin gibi konuşabilirsin. (Nasıl istiyorsan o şekilde konuşabilirsin.)
Tahmin ettiğim gibi sınavdan yüksek puan aldı. (Tahminlerim aynı şekilde gerçekleşti.)
Annemin yaptığı gibi güzel kekler yapamıyorum. (Kek yapıyorum ama benimki annemim gibi olmuyor, ona benzemiyor.)
Burada istediğiniz kadar kalabilirsiniz. (Ne kadar istiyorsanız o kadar kalabilirsiniz.)

Not: Fiil + -DIk + İyelik Eki gibi cümleye “çok hızlı bir şekilde, hemen” anlamı verebilir. -(A/I)r -mAz eki ile benzer anlam taşır.

Örnek:

Eve gittiğim gibi yatıp uyuyacağım. (Eve gider gitmez, hemen)
Haberi duyunca arabaya bindiği gibi çıkıp gitti. (Haberi duyar duymaz, hemen)
Onu gördüğüm gibi neden gelmediğini soracağım. (Onu görür görmez, hemen)
Otobüse bindiği gibi ağlamaya başladı. (Otobüse biner binmez, hemen)
Arabaya bindiği gibi kaza yaptı. (Arabaya biner binmez hemen)
Yatağa yattığım gibi hemen uyumuşum. (Yatağa yatar yatmaz, hemen)