Yabancılar için Türkçe – Gelecek Zamanın Hikâyesi -(y)AcAktI

Gelecek Zamanın Hikâyesi –(y)AcAktI

1. Bu yapı geçmişte ya da gelecekte planlanan ama gerçekleşmeyen durumları anlatmak için kullanılır.

• Ben geçen hafta İstanbul’a gidecektim. (Ben geçen hafta İstanbul ‘a gitmek için bir bilet aldım ama sonra başka bir işim çıktı ve gidemedim.)
• Sana bir şey söyleyecektim ama unuttum. (Sana bir şey söylemek için düşündüm ama daha sonra unuttum.)
• Bugün arkadaşımla buluşacaktım ama başka bir işim çıktı. (Bugün arkadaşımla buluşmak için plan yaptım ama farklı bir işim çıktı ve planım iptal oldu.)
• Bu yaz tatilinde ülkeme dönecektim ama maalesef Akademik Türkçe öğrenmem gerekiyor. (Bu yaz ülkeme gitmek için plan yaptım fakat bu planım gerçekleşmeyecek.)
• Bu öğlen voleybol maçı olacaktık ama yağmur yağdı. (voleybol maçı oynamak için plan yaptık fakat yağmur yağdığı için planımız gerçekleşmedi.)
• Yarın kafeye gidecektim ama ders çalışmalıyım. (Yarın kafeye gitmek için plan yaptım ama ders çalışmam gerektiğini düşündüm ve planımı değiştirdim.)
• Hafta sonu sınava girecektik ama sınav ertelendi. (Hafta sonu sınav vardı ama bu durum değişti.)
• Evden çıkarken kapıyı kilitleyecektim ama aceleyle unutmuşum. (Evde çıkarken kapıyı kilitlemeyi düşündüm ama unuttum ve bu düşüncem gerçekleşmedi.)
• Türkiye’de üniversite okumayacaktım ama burs kazandım. (Türkiye’de üniversite okumak için bir planım yoktu ama burs kazandım ve planım değişti.)
• Derse geç kalmayacaktım ama otobüsü kaçırdım. (Derse geç kalmamak için erken kalktım ama otobüsü kaçırdım ve derse geç kaldım. Bunu istemedim)
• Tatlı yemeyecektim ama çok ısrar ettin bu yüzden yiyeceğim. (Tatlı yemek istemedim, böyle bir düşüncem yoktu fakat çok ısrar ettin ve fikrim değişti)
• On beş dakika içinde eve dönecektim ama trafik sıkıştı bu yüzden geç kaldım. (Eve geç kalmak istemedim fakat trafik sıkıştı ve bunun için geç kaldım.)
• Bugün ders çalışacaktık neden gelmedin? (Bugün ders çalışmak için plan yaptık ama sen gelmedin. Neden planı değiştirdin?)

2. “Tam”, “Neredeyse”, “Az daha”, “Az kalsın” gibi kelimeler ile eylemin gerçekleşmesine çok az bir zaman kaldığı ama gerçekleşmediği ya da aksi durumu ifade eder.

• Az kalsın sınavdan kalacaktım. / kalıyordum. (Sınavdan kalmam çok yakındı ama kalmadım.)
• Neredeyse kaza yapacaktım. / yapıyordum. (Kaza yapmaya çok yakındım ama kaza yapmadım.)
• Az daha otobüsü kaçıracaktım. / kaçırıyordum. (Otobüsü kaçırmak üzereydim ama kaçırmadım.)
• Tam yemek pişirecektim / pişiriyordum ama gaz kesildi. (Yemekleri pişirmeme çok az zaman kaldı ama gaz kesildi ve olmadı.)
• Tam ders çalışacaktım / çalışıyordum arkadaşım aradı ve bir saat sohbet ettik. (Ders çalışmama çok az bir zaman kaldı ama çalışamadım.)
• Tam seni arayacaktım / arıyordum telefonumun şarjı bitti. (Seni aramak için telefonumu açtım seni aramama çok az varken şarjım bitti ve arayamadım.)

 3. Gelecek zaman hikâyesi bazen pişmanlık durumları için kullanılır.

• Dün gece o kadar geç uyumayacaktım. (Dün gece çok geç uyudum ve bu yüzden pişmanım. / uyumamalıydım.)
• O kadar çok içmeyecektim. (Çok içtim ve pişmanım / İçmemeliydim.)
• O ayakkabıyı indirimdeyken alacaktın. (Ayakkabı indirimdeyken almadın ve yanlış yaptın) / Keşke indirimdeyken asaydın / İndirimdeyken almalıydın.)
• Babama yalan söylemeyecektim ama mecbur kaldım. (Babama yalan söylemek istemedim ama bu duruma mecbur kaldım ve bunun için pişmanım-üzgünüm.)

4. Şarta bağlı cümlelerde olası sonuçları belirtmek için kullanılır.

• Eğer beni dinseydin bunlar başına gelmeyecekti.
• Eğer sana sormasaydım uçağı kaçıracaktım.
• Eğer evden daha erken çıksaydık toplantıya geç kalmayacaktık.
• Eğer sınavda başarı olsaydım İngiltere’de okuyacaktım.
• Eğer sınavdan tekrar yapmasaydım bu yaz ülkeme gidecektim.
• Bugün erken uyanabilseydim ben de seninle gelecektim.